Znaczenie rolnictwa w Polsce na obszarach ONW jako źródła dóbr publicznych w kontekście polityki rolnej UE

Opracowanie miało na celu ustalenie roli instytucji w ekonomii neoklasycznej i Nowej Ekonomii Instytucjonalnej (NEI) kontekście wsparcia rolnictwa obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi (obszary ONW) dostarczaniu społeczeństwu dóbr publicznych związanych ochroną środowiska przyrodniczego. Równoległym jego celem było wskazanie ujęciu gmin stanu ONW tle obszarów pozostałych, a także kierunku rozwoju wybranych działań unijnej Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) sposób szczególny służących temu celowi. Mowa tutaj o działaniach: rolno-środowiskowo-klimatycznym (DRŚK), „rolnictwo ekologiczne” oraz zalesieniowym. Ponadto publikacji istotnie statystycznych czynników, które gospodarstwach wyjątkowo dużym nasyceniem użytków rolnych (UR) determinują skłonność tych gospodarstw do uczestniczenia wymienionych działaniach. Dla zrealizowania celów opracowania poddano analizie krajową zagraniczną literaturę dotyczącą NEI. Wykorzystano dane Agencji Restrukturyzacji Modernizacji Rolnictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Ministerstwa Rolnictwa Rozwoju Wsi lat 2004–2021 g ospodarstw obecnych Polskim Farm Accountancy Data Network za 2021 r. Ustalono, że 94,1% łącznej powierzchni analizowanych wystąpiło gminach UR ONW. W czynnikami większej skłonności realizacji wspomnianych okazały się: fakt posiadania mniejszego dochodu liczonego bez dopłat operacyjnych przeliczeniu 1 ha UR, wyższy poziom wykształcenia rolnika ukierunkowanie rolnicze, obecność najbliższej okolicy innych uczestniczących działaniach, posiadanie ich lokalizacja Natura 2000.